Genel Tanıtım
Hematoloji birimi, erişkin yaş grubunda karşılaşabilecek tüm hematolojik (kan ile ilgili) patolojilerin tanı ve tedavisinde Türkiye’nin önde gelen merkezlerinden biridir. Çok nadir görülen hematolojik sağlık sorunları ve tüm hematolojik kanser türleri dahil olmak üzere, hastanemizde en güncel bilimsel bilgiler ışığında tedavisi başarı ile yapılmaktadır.
Uluslararası standartlarda çalışan hematoloji merkezimizin akademik uzman hekim kadrosu, hastaların tanı ve tedavi aşamalarında multidisipliner bir yaklaşım izleyerek diğer medikal ve cerrahi branşlarla birlikte çalışmaktadır. Özellikle iç hastalıkları, radyoloji, medikal onkoloji, radyasyon onkolojisi, infeksiyon hastalıkları, diyetetik ve patoloji bölümleri, hematoloji hastalarının takibinde hematoloji birimi ile ortak çalışan bölümlerdir.
Dolayısıyla hematoloji biriminde tedavide bütüncül bir yaklaşım sergilenir, hasta ve hasta yakınları eğitim programlarına dahil edilir, beslenme programları düzenlenir, sosyal destek ve rehabilitasyon ihtiyaçları gözden geçirilerek gerektiğinde paliyatif bakım programına dahil edilirler.
Özellikle ciddi kan hastalığı, bazı kanserler hastalıkları, bağışıklık sistemi veya genetik bozukluğu olan hastalarda kemik iliği işlevini yerine getiremediği durumlarda kemik iliği nakil tedavisi hastanemizin Kemil İliği Nakil Merkezinde başarı ile uygulanmaktadır.
Kemik iliği nakli nedir ?
Kemik iliği, ihtiva ettiği kök hücrelerinden tüm kan hücrelerinin üretildiği bir merkezdir. Dolayısı ile kemik iliğinde meydana gelebilecek sorunlar eritrosit (kırmızı kan hücreleri), lökosit (beyaz kan hücreleri) ve trombosit (kan pulcukları) yapımında bozulmalara yol açar. Bu nedenle, bazı hastalıklarda tedavi için fonkisyonları bozulmuş kök hücreleri yerine koymak gerekebilir. Yapılan işlem kemik iliği nakli olarak bilinse de gerçekte; kemik iliği, dolaşan kan, kordon kanı gibi kaynaklardan toplanan kök hücrelerin naklidir.
Hangi hastalıklarda kemik iliği nakli gerekir ?
Lösemi
Lenfoma
Multiple myeloma ve diğer bazı plazma hücre hastalıkları
Myelodisplastik sendrom ve myeloproliferatif hastalıklar
Ciddi aplastik anemi ve diğer kemik iliği yetmezliği durumları
Ciddi kombine immün yetmezlik ve diğer genetik immün sistem bozuklukları
Hemoglobinopatiler
Bazı genetik metabolik bozukluklar
Yüksek doz ilaç/radyoterapi verilmesi planlanan diğer bazı kanser vakalar
Kemik iliği (Kök hücre) kimlerden alınabilir?
Hastaya kök hücrelerini veren kişiye “donör (verici)” adı verilir. Bir kişinin donör olabilmesi için, hastayla doku gruplarının (HLA) uyumlu olması gerekir. Doku grubu uyumu kardeşler arasında sıktır, bu nedenle önce kardeşlere bakılır. Uygun kardeş yoksa anne, baba ve diğer yakın akrabaları taranır. Akrabalar içinde de uyumlu verici bulunamazsa, ilik bankalarına başvurulur. Öncelikle yurt içi, bulunamazsa yurt dışı verici taranır.
Kemik iliği (kök hücre) donörü sağlık açısından zarara uğrar mı?
Hayır, kök hücre vermek donöre/vericiye hiçbir zarar vermez. Kişi eğer bir yakınma kök hücre verecek ise, yaş sınırı genellikle aranmaz.
Kemik iliği nakil şekilleri nelerdir?
Hastanın kendisinden kendisine (otolog)
Bir başkasından hastaya (allojenik)
Nakil sonrası hastayı neler beklemektedir?
Tüm nakillerde en önemli sorun hastalığın tekrarlamasıdır. Bunun dışında allojenik nakillerde donör tarafından verilen hücrelerin hasta hücrelerini tahrip ettiği GVHD (graft versus host hastalığı) diye adlandırdığımız hastalık tablosu ortaya çıkabilir. Bu tabloda cilt döküntüleri, ağız içinde yara, göz kuruluğu, ishal, sarılık olabilir. Nakil esnasında, bu yan etkileri önlemek için çeşitli tedaviler uygulanır ancak yine de bu etkiler gözlenebilir.
